Remont lub odświeżenie mieszkania często kojarzy się z poprawą komfortu życia, ale niewiele osób zdaje sobie sprawę, że wiąże się to także z pewnym zagrożeniem. Opary farb, zwłaszcza tych zawierających rozpuszczalniki, mogą wpływać negatywnie na zdrowie. Kontakt z tymi substancjami jest szczególnie niebezpieczny w źle wentylowanych pomieszczeniach i przy dłuższym narażeniu.
Skład farb, a wpływ na organizm
Tradycyjne farby, takie jak olejne i emalie, zawierają rozpuszczalniki organiczne. Do najczęściej spotykanych należą toluen, ksylen, aceton i formaldehyd. Ich zadaniem jest rozrzedzenie farby i ułatwienie jej aplikacji, jednak to właśnie one odpowiadają za charakterystyczny, intensywny zapach, który może działać toksycznie.
Substancje te dostają się do organizmu głównie przez drogi oddechowe. Następnie przedostają się do krwiobiegu i mogą oddziaływać na układ nerwowy, wątrobę, nerki oraz błony śluzowe. Nawet farby określane jako niskozapachowe lub ekologiczne mogą zawierać szkodliwe związki chemiczne, choć zwykle w mniejszych stężeniach.
Jak rozpoznać objawy zatrucia?
Pierwsze symptomy mogą wystąpić w krótkim czasie po rozpoczęciu pracy z farbą. Ich nasilenie zależy od rodzaju farby, czasu ekspozycji oraz indywidualnej wrażliwości organizmu.
Typowe objawy początkowe:
-
Zawroty głowy – pojawiają się najczęściej jako pierwszy sygnał kontaktu z toksycznymi oparami
-
Ból głowy – często pulsujący, może utrzymywać się nawet kilka godzin
-
Nudności i wymioty – objaw drażnienia ośrodkowego układu nerwowego
-
Kaszel, chrypka, łzawienie oczu – wynik podrażnienia błon śluzowych
-
Senność, zmęczenie, zaburzenia koncentracji – mogą być mylone z przemęczeniem
Objawy cięższego zatrucia:
-
Zaburzenia rytmu serca – mogą wystąpić przy dłuższym narażeniu na toksyny
-
Drgawki lub utrata przytomności – poważny stan wymagający interwencji medycznej
-
Duszność lub uczucie ucisku w klatce piersiowej – wskazuje na podrażnienie dolnych dróg oddechowych
-
Zaburzenia widzenia, szum w uszach, splątanie – efekt toksycznego wpływu na układ nerwowy
-
Zmiany w pracy nerek i wątroby – dotyczą szczególnie osób pracujących regularnie z farbami
Kto jest najbardziej narażony?
Nie każdy organizm reaguje tak samo. Dzieci, osoby starsze, kobiety w ciąży i osoby z chorobami układu oddechowego są szczególnie wrażliwe na działanie lotnych związków organicznych. U tych grup nawet krótkotrwała ekspozycja może wywołać poważne dolegliwości.
Warto zaznaczyć, że osoby uczulone na konkretne składniki farb mogą reagować gwałtownie, nawet przy niewielkim stężeniu oparów. W takich przypadkach objawy mogą przypominać reakcję alergiczną i obejmować wysypkę, świąd, łzawienie czy duszność.
Co robić w razie zatrucia?
Jeśli pojawią się niepokojące objawy po kontakcie z farbą, należy przede wszystkim przerwać pracę i wyjść na świeże powietrze. Nawet kilkanaście minut w dobrze wentylowanym miejscu może złagodzić symptomy. Warto też wypić wodę, by przyspieszyć usuwanie toksyn z organizmu.
W przypadku, gdy objawy nie ustępują lub się nasilają, konieczna jest konsultacja z lekarzem. Może być potrzebne:
-
badanie gazometryczne
-
oznaczenie enzymów wątrobowych i nerkowych
-
ocena czynności układu nerwowego i oddechowego
-
tlenoterapia
W skrajnych sytuacjach dochodzi do hospitalizacji, zwłaszcza jeśli pacjent ma objawy neurologiczne lub utratę przytomności.
Jak bezpiecznie malować wnętrza?
Odpowiednie środki ostrożności znacząco zmniejszają ryzyko wystąpienia objawów zatrucia. Warto przestrzegać kilku prostych zasad:
-
Malowanie przeprowadzaj tylko przy otwartych oknach lub działającej wentylacji
-
Używaj farb wodnych, akrylowych lub lateksowych, które zawierają mniej szkodliwych związków
-
Noś maskę z filtrem aktywnym, która zatrzymuje cząsteczki organiczne
-
Zakładaj rękawice i unikaj kontaktu farby ze skórą
-
Nie przebywaj długo w pomalowanych pomieszczeniach – odczekaj przynajmniej 24 godziny przed ponownym użytkowaniem
Szczególnie ostrożne powinny być kobiety w ciąży. Nawet niewielka ekspozycja na niektóre rozpuszczalniki może zaburzyć rozwój płodu. W ich przypadku najlepiej unikać kontaktu z farbami w ogóle.
Czy wszystkie objawy są groźne?
Nie każde złe samopoczucie po malowaniu oznacza zatrucie. Krótkotrwałe zawroty głowy czy podrażnienie oczu mogą być przejściowe i nie wymagają leczenia. Warto jednak obserwować swoje ciało i reagować na nietypowe objawy, szczególnie jeśli pojawiają się po kilku godzinach i nie mijają mimo odpoczynku.
Im większa świadomość ryzyka, tym łatwiej uniknąć problemów zdrowotnych podczas remontu. Właściwe przygotowanie i środki ochronne pozwalają zminimalizować zagrożenie i cieszyć się odświeżonym wnętrzem bez przykrych konsekwencji.
Źródło: www.offon.pl
